14 Ağustos 2001’de kurulan ve 21.yılını kutlayan AKP o dönemde yeni bir umut olarak doğmuştu. 21 yıllık süreçte Türkiye’nin kaderini değiştiren önemli değişikliklere imza atarak ve oylarını arttırarak yoluna devam etti.
21 yıllık süreçte 1 Mart Tezkeresi’nin reddedilmesi, Recep Tayyip Erdoğan’ın milletvekilliği, Avrupa Birliği uyum süreciyle ilgili gelişmeler, Abdullah Gül’ün cumhurbaşkanı olması, AKP’ye kapatma davası açılması “odak olma” nedeniyle Hazine yardımının kesilmesi, Ergenekon ve Balyoz davaları, 2011’de AKP’ye verilen halk desteğinde zirveye ulaşılması, her 2 kişiden birisinin AKP’ye oy verdiği bir sürece girilmesi, çözüm süreci, 2015 seçimlerinin ardından Suriye Savaşı, Gezi Parkı, Fetö paralel devlet yapılanması, ses kayıtlarının sızdırılması, ardından Erdoğan’ın yüzde 57.8 gibi bir oy oranıyla cumhurbaşkanı olması, Kasım 2015 seçimlerinde oylarını yükseltmesi, Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun istifa etmesi, kongrede Binali Yıldırım’ın Genel Başkan olması, 15 Temmuz 2016 darbe girişimi, 6 Nisan 2017’deki sistem değişikliği, yetkilerin başkan olan Cumhurbaşkanı Erdoğan’da toplanması, yapılan yerel seçimlerde İstanbul, Ankara ve İzmir Büyükşehir belediyelerinde AKP’nin yenilgiye uğraması, 2018’den itibaren içine girilen ekonomik kriz gibi başat olaylara tanık oluyoruz.
Salgın, ekonomik kriz ve 20 yılın yıpranmışlığının ardından bugün AKP’nin oy kaybettiğinden söz ediliyor. Peki, yapılacak erken ya da zamanındaki bir seçimde AKP iktidarı gerçekten kaybedecek mi? Bu sorunun cevabı için şöyle bir geçmişe bakmak gerekiyor;
AKP, 2002’de yüzde 26.1 oyla tek başına iktidar oldu. 2015’te yüzde 34.1 oy aldı, tek başına iktidar olamayınca Kasım seçimleri oldu ve oyunu kısa sürede 42.4’e yükselterek tek başına iktidar oldu. 6 aylık süreçte bunu sağladı üstelik. 2018 seçimlerinde ise yüzde 36.5 oy aldı ve yüzde 9,7’lik oyu olan MHP’yle yoluna devam etti.
AKP, yine yeni bir oy kaybı süreci içinde bulunuyor. Peki erken bir seçim ya da zamanında yapılacak bir seçimde sonuçları hangi dengeler etkileyecek?
İlki, AKP’nin artık kendi sermaye sınıfı bulunuyor. Bu dönemler içinde orta ve alt kesimlere sermaye aktarımıyla yeni bir yandaş sermaye ve İslam burjuvazisi yaratıldı. Bu sınıf, AKP’yi her şartta desteklemeye devam edecek.
İkincisi, toplumdaki kutuplaşma başkanlık sistemiyle birlikte daha da arttırıldı. Bu kutuplaşma ise ana partilerin seçmen kitlesi ve omurgasında her zaman kenetlenmeyi sağlayan bir gerçek. İnanç ve muhafazakar ideolojileri nedeniyle her ne olursa olsun AKP ve MHP’yi desteklemeye devam eden seçmen kitlesi, bu partileri rahatlatan en önemli özellik. Parti ne yaparsa yapsın oyunu vermeye devam ediyor.
Üçüncüsü, toplumda sosyolojik ve demografik olarak meydana gelen değişim, kırsaldan metropollere yaşanan göç gibi unsurlar, bu kesimin yeni ihtiyaç ve beklentileri, artan yoksullaşma ve yoksul kesimin iktidara olan bağımlılığının da artarak devam ettiği bir süreç. Bu durum da iktidarı rahatlatıyor.
Dördüncüsünü ise partinin omurgasının RP’nin örgütlü yapısı üzerine kurulması, sağcılar kadar tarikatlar ve milliyetçilerin bir kısmı tarafından da desteklenmesi oluşturuyor.
AKP’nin içinde ise zaman zaman gün yüzüne çıkan, zaman zaman da içten içe devam eden Erdoğan sonrasına ilişkin hesapların da eklendiği hesaplaşma yanında, her iktidarın etrafının sarmalanarak yanlışlara karşı “kör” olunan katı bir yapı sarmalamış bulunuyor. Partinin yönetim kadrolarındaki erimeye Başkanlık Sistemi nedeniyle yaşanan sorunlar, ekonomik krizin vatandaşa yansıyan olumsuz etkileri de eklenerek AKP’nin elini güçsüz hale getiriyor.
AKP oy kaybediyor ancak anketlerde bu kaybedilen oy oranının büyük oranda yansıdığı bir parti görünmüyor. Bazı anketlerde CHP’nin oylarında, bazılarında İyi Parti’nin oylarında artış gözleniyor. Bazı anketlerde ise CHP’nin oylarında dalgalanma da görülmüyor. Yani seçmenin büyük kısmı sessiz, kararsız ya da sandığa gitmeme eğiliminde. AKP, şimdi bu durumu kendi lehine çevirerek yeniden iktidar olmanın hesaplarını yapıyor.
Muhalefetin ise AKP’nin yaptığı bu aritmatik hesabına karşılık iyi bir hamle yapması gerekiyor.
