AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın her seçim dönemi olduğu gibi bu seçim dönemine girerken de Aleviler’le ilgili bir açılımdan söz etmesi hiç şaşırtmadı. Ancak bu, öncekilere benzemiyor. Her yönüyle Alevi kesimini daraltma; bunun üzerinden de CHP Liderini esir alma hamlesi olarak görülüyor.
Öncelikle, Erdoğan’ın bu açılımdan bahsettiği siyasi iklim pek manidar. CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun, “başörtüsüne yasal düzenleme” çıkışında bulunmasının ardından, Cumhurbaşkanı da bu çıkışa “Anayasal düzenleme” vaadi ile yanıt vermişti. İki liderin başörtüsü çıkışının ardından, Erdoğan, Aleviler’e yönelik bir düzenleme ile kamuoyunun karşısına çıktı. Bir nevi, CHP Lideri’ne, “Sen benim bahçeme girersen, ben de senin bahçene girerim” demiş oldu.
Ancak tarzı, Kılıçdaroğlu’nunkinden farklıydı. Halkın bir kesimine Anayasal düzenleme vaadinde bulunan Erdoğan’ın, diğer kesime Bakanlık içinde bir Başkanlık kurulmasından bahsetmesi elbette mezhepsel bir bilinçaltının ürünü, ayrımcılığın dikalasaydı.
Usulen böyle;
Ancak ortaya koyduğu modelin esasına girdiğiniz zaman çok daha büyük marazlar ortaya çıkıyordu. Erdoğan, özetle, Turizm ve Kültür Bakanlığı bünyesinde kurulacak bir Başkanlıktan söz ediyor, Cemevlerinin bu başkanlığa bağlanacağını belirtiyor, dedelere maaş bağlanacağını söylüyordu. Muğlak söylemlerden anladığımız, Turizm Bakanlığı’na bağlı olan Başkanlık Cemevlerinin yönetimini belirleyecekti. Buna göre Başkanlık tarafından her bir Cemevi’ne memur, başka bir deyişle “kayyum” atanacaktı.
CEMEVİ’NE KAYYUM ATANIRSA
Bu yaz HDP’nin Alevilere Eşit Yurttaşlık Kampanyası kapsamında HDP Antalya Milletvekili Kemal Bülbül ile Aydın ve Manisa’nın uçsuz bucaksız köylerindeki Cemevlerini ziyaret ettik. Bu Cemevleri, yöre insanının ekmeğinden arttırıp, dişleri tırnakları ile yaptırdıkları mekanlardı. İçinde kadınların rahatça oturdukları, bahçesinde çocukların koşturdukları, insanların evlerinden getirdikleri türlü kitaplarla dolu büyük kütüphanelerin bulunduğu; yöre halkının istediğinde pilavlarını yaptığı, istediğinde oturup kaynaştıkları; ibadethanelerini rahatça yapıp, sohbetlerin gerçekleştirip, cenazelerini kaldırdıkları yerlerdi.
Düşünün ki; böyle bir ortama bir kayyum atandı? Muhtemelen tüm birlik ve beraberliği, doğal ortamı bozan bir adım olacak bu. Kütüphanedeki kitapların denetime girip, ibadethanelerin teker teker Bakanlığa sorulduğu bir ortam. Oldukça endişe verici!
CEMEVLERİNDEN CENAZE KALKACAK MI?
Cemevlerinin Bakanlığa bağlanmasının ortaya çıkaracağı olumsuzlukların haddi hesabı yok. Ama benim en çok merak ettiğim, ibadethane statüsüne alınmayan ve Kültür Bakanlığı’na bağlanan bir mekandan cenaze kaldırılıp, kaldırılmayacağı…
Bu ülkede milyonlarca insanın cenazesi Cemevlerinden kalkar. Erdoğan’ın bahsettiği modelin hayata geçmesi durumunda, cenazelerin Cemevlerinden kalkıp kalkmayacağını çok merak ediyorum.
Merak ettiğim başka bir konu daha var. O da geçen günlerde Aleviler’in LGBTİ+ bireylere kucak açmasıyla ilgili. LGBTİ+ bireyler cenazelerini Camii’lerden kaldırırken bir dizi sorunla karşı karşıya kalıyorlar. Örneğin, Diyanet İşleri Başkanlığı LGBTİ+ bireylerin taleplerinin aksine bir kural koyarak, nüfus kağıdına göre gasilhanede yıkama işleminin yapılacağını belirtiyor. Trans bir kadın gömülürken, İmam “er kişi” niyetine diyor. Camii’ye gelenler dışlanıyor ve LGBTİ+ bireylerin anlattığı daha bir çok sorun… LGBTİ+ bireyler geçtiğimiz aylarda İzmir’de cenazelerinde yaşadıkları sorunları dile getirmiş, Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı Genel Başkanı Ercan Geçmez de “Cemevlerimizin kapısı LGBTİ+ bireylere sonuna kadar açık” demişti. Şimdi, Camii’lerde yaşanan sıkıntılar Cemevleri’ne de dayatılacak mı?
Bu küçük bir ayrıntı değil. Bu tam olarak Cemevlerinde yıllardır yaratılan birlik ve beraberlik kültürünün, Erdoğan modeli ile yıkılıp, yıkılmayacağına ilişkin bir kaygının sonucu…
Peki Turizm Bakanlığı Cemevlerine atadığı memurlar eliyle ne yapacak? Alevilerin dediği gibi namaz mı dayatılacak, yoksa sunni eğitim mi? Bu ve daha pek çok soru var akıllarda…
Bu soruların hepsinin olumsuz olarak pratiğe geçmesinin de tek bir sonucu var, o da Alevilerin devletleştirilmesi!
Buna da tüm Aleviler, topyekun karşı çıkıyorlar.
KILIÇDAROĞLU’NU KİMLİK SİYASETİNE HAPSETME PROJESİ
Peki Erdoğan, bu proje ile Aleviler’in desteğini alamıyorsa, nasıl bir siyasi bir beklenti içinde olabilir?
Erdoğan, tam da böyle bir proje üzerinden kavga etmek istiyor olabilir. Aleviler’le değil, Alevi kimliği tartışma konusu olan olası Cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu ile…
Erdoğan’ın son projesindeki asıl hedefi Kılıçdaroğlu. “Ben senin bahçene girdim” diyen Erdoğan, bahçeyi talan etmeye doğru ilerlerken, Kılıçdaroğlu’nun nasıl bir pozisyon alacağını bekliyor. Kılıçdaroğlu, savunmaya geçerse muhtemelen Cumhurbaşkanlığı propagandası süreci boyunca Kılıçdaroğlu’nun Alevi kimliği üzerinden bir siyaset alanı yaratarak, onu buraya hapsedecek. Kılıçdaroğlu, savunmaya geçmezse, bu Aleviler’i kendisine küstürecek…
