Sözcü Gazetesi’nde Uğur Dündar yazdı…
ABD Adalet Bakanlığı 2019 yılında Türkiye’den Sezgin Baran Korkmaz’la ilgili belge ve bilgileri talep etmiş. Ancak yanıt verilmemiş…
Sezgin Baran Korkmaz yakında Kingston kardeşlerle birlikte vergi yolsuzluğu ve kara para aklama suçlamaları nedeniyle ABD mahkemelerinde hesap verecek.
Bu türden suçlar ve suçlular her ülkede olabilir ancak işin içine savcılar, polisler ve siyasetçiler girdiği zaman veya Sezgin Baran Korkmaz gibi ilişkiler ağı kurulduğu zaman farklı bir hikâye anlatılır.
Peki Kingston kardeşler ABD’de vergi yolsuzluğuyla elde ettikleri paraları neden Türkiye’ye gönderdiler? Neden Türkiye’de yatırım yapmayı tercih ettiler? ABD dışındaki ülkelerden de Türkiye’ye benzer kara para akışları oluyor mu? Türkiye neden Ürdün ve Mali’yle birlikte gri listeye alındı? Rusya bu kara paraların ve yolsuzlukların neresinde? Bunlar yanıtlanması gereken çok ciddi sorular…
Şimdi bu sorulara bir kitabı anlatarak yanıt bulmaya çalışalım…
İngilizcesi FREEZİNG ORDER…
Türkçeye DONDURMA KARARI olarak çevirebiliriz. Yazarı BİLL BROWDER…
Peki kim bu Browder?
HERMİTAGE
Bill Browder, Hermitage adlı bir yatırım ve finans şirketinin kurucusu ve CEO’su. İngiliz vatandaşı ama ABD’yle de çok yakın ilişkileri var. 2005 yılına kadar da Rusya’daki en büyük yabancı yatırımcıydı. Bir süre sonra Rusya’da yatırım yaptığı şirketlerdeki yolsuzlukları ortaya çıkarmaya başladı. İlk başlarda Putin, siyasi rakiplerinin de tasfiye edilmesine olanak sağladığı için bu duruma sesini çıkarmadı. Ne zaman ki Rusya’da tek güç haline geldi durum değişti. Çünkü Browder’in ortaya çıkardığı yolsuzluk ağları Putin’e kadar uzanıyordu.
Browder ve arkadaşları 230 milyon dolarlık bir kara para aklama olayını araştırmaya başlayınca da ağır bir saldırıyla karşı karşıya kalır. Sınır dışı edilir ancak mücadeleyi bırakmaz. Bu mücadele sırasında da çok acı bir olay yaşanır. Moskova’da yaşayan ve hukuki süreci yürüten avukatları SERGEİ MAGNİTSKY önce tutuklanır sonra aylar süren sorgulama ve işkencenin ardından cezaevinde öldürülür.
Bu olay Browder ve arkadaşları için bir dönüm noktası olur. 230 milyon dolarlık yolsuzluğu ortaya çıkarmak artık bir onur ve namus mücadelesidir. Putin rejiminden Batı finans sistemine aktarılan milyonlarca dolarlık kara paranın peşine düşerler. Bunun için ABD, İngiltere, Kanada ve AB ülkelerinde “MAGNİTSKY YASASI” adını verdikleri bir yasal düzenleme için canla başla çalışırlar. Putin’le aralarında ilan edilmemiş bir savaş vardır artık. Cinayetler birbirini izler. Browder ekibinin çalışmalarına destek veren BORİS NEMTSOV adındaki Putin karşıtı Rus siyasetçi Moskova’da sokak ortasında katledilir. Sürecin önemli tanıklarından ALEXANDER PEREPİLİCHNYY adındaki bir kişi yine Magnitsky yasasına destek verdiği için zehirlenerek öldürülür. Ölümler birbirini izler… Rusya defalarca Browder hakkında gerçekle alakası olmayan kırmızı bültenler yayınlatır.
KOZLOV KATLEDİLDİ
Aslında hikâyenin başlangıcı 2006 yılına kadar uzanır. Rusya Merkez Bankası’nın 41 yaşındaki enerjik Başkanı ANDREİ KOZLOV, 13 Eylül 2006 tarihinde Spartak Stadyumu’nda arkadaşlarıyla spor ve eğlence amaçlı oynadığı futbol maçından sonra şoförüyle birlikte katledilir. Kozlov, Estonya-Talin’de Danimarka bağlantılı bir banka üzerinden kara para aklandığını keşfetmiş ve daha Talin’den döneli birkaç gün olmuştu.
DANSKE BANK
Tam 12 yıl sonra Danimarka’ya ait Danske Bank, Eylül 2018 tarihinde uzun süren teftiş ve incelemelerinin sonuçlarını açıkladı. Rusya ve eski Sovyet devletleri kaynaklı olmak üzere bankanın Estonya-Talin’deki şubesi üzerinden tam 234 MİLYAR DOLAR kara para geçişi olmuştu. Andrei Kozlov’un katledilmesine neden olan kara para aklama faaliyetlerinin 12 yıllık bir bilançosunun bir bölümüydü bu rakam.
Sonunda mızrak çuvala sığmaz hale gelir. Kara paranın aklandığı bankalar ve ülkeler bir bir dökülmeye başlar. Ortaya çıkan dehşet rakamlar Bill Browder ve arkadaşlarının tahmin dahi edemeyeceği boyutlardaydı. Sadece bir Danimarka Bankası üzerinden aklanan kara paranın miktarı 234 MİLYAR DOLARDI. Olay patlak verince Danske Bank pazar değerinin yüzde 65’ini kaybetti. Danske Bank’ın Talinn şubesinin müdürü Aivar Rehe intihar etti.
Ardından İsveç’in SEB Bankası 28 MİLYAR DOLAR, Swedbank 42 MİLYAR DOLAR kara para aklamakla suçlandı.
Bu işlere bulaşmış bütün bankalar incelendiğinde Putin’in iktidar olmasından bu yana Rusya ve eski Sovyetler Birliği ülkelerinden 1 TRİLYON DOLARDAN fazla bir kara paranın çalındığı tahmin ediliyor.
Danske Bank skandalından sonra AB ülkeleri Magnitsky Yasasını tartışmaya başladı.
Rusya ise Sergei Magnitsky dahil bütün ölümlerden “uluslararası bir suç örgütü” kurduğunu iddia ettikleri ve hakkında defalarca kırmızı bülten çıkardıkları Bill Browder’i sorumlu tutmaya başladı. Browder’in suçlamalarını ters çevirip kendisine yönelttiler. Daha önce hapishanede “doğal yollardan öldü” dedikleri Magnitsky’yi daha sonra Browder’in öldürttüğünü iddia etmeye başladılar.
Peki Putin bütün bunları neden yapıyor. Neden Suudi Prensi Faysal gibi bir veya birkaç elemanını feda edip de kenara çekilmedi? Neden bütün Batı dünyasını karşısına alma pahasına Magnitsky Yasası’na karşı mücadele etti?
Browder’e göre, “Çünkü tehlikede olan sadece MİLYONLARCA DOLAR değildi. Hatta tehlikede olan MİLYARLARCA DOLAR bile değildi. Muhtemelen BİR TRİLYON DOLARDAN FAZLA parası tehlikedeydi. Ve Putin bunu korumak için her şeyi yapmayı göze almış durumda.”
miktarda bir para aynı zamanda neden bu kadar çok insanın öldürüldüğünü de açıklıyordu. Sergei Magnitsky, Boris Nemtsov, Alexander Perepilichnyy ve Andrei Kozlov gibi insanlar. Ayrıca Kremlin’in neden Vladimir Kara-Murza ve Nikolai Gorokhov’u öldürmeye çalıştığını da açıklıyor.
Browder’e göre, “Putin ve rejiminin davranışı ne kadar aşağılık olsa da, bunların hiçbiri Batılı güçlerin işbirliği olmadan gerçekleşemez. John Moscow ve Mark Cymrot gibi avukatlar, Glenn Simpson gibi dönekler, Dana Rohrabacher gibi politikacılar ve Danske Bank’takiler gibi yöneticiler olmadan bu kadar cesaretli olamazlardı. Bu insanlar diğerleri ile birlikte, Putin ve yandaşlarının suçlarından kurtulmalarını sağlayan makineyi yağlıyorlardı.”
Browder, “230 milyon dolarlık suçla bağlantılı en büyük para New York’ta, İspanya’da, Fransa’da veya İsviçre’de değil, benim memleketim olan Londra’da sona erdi. Bu para mülk ve lüks mal satın almak için kullanıldı. Yetkililere, Parlamentoya ve İngiliz basınına sunduğum tüm kanıtlara rağmen, bugüne kadar Birleşik Krallık’ta Magnitsky Yasası’yla bağlantılı tek bir kara para aklama soruşturması başlatılmadı” diyor.
Magnitsky Yasası bugün 34 ülkede yürürlükte. Bu yasalar dünyanın her yerindeki insan hakları ihlalcilerini, hırsızları, soyguncuları ve kleptokratları cezalandırma gücüne sahip. Türkiye’de bir an önce kendi Magnitsky Yasası’nı yürürlüğe koymalıdır. Mevcut iktidardan böyle bir adımı beklemek safdillik olur ama seçimlerden sonra bir iktidar değişiminde bu en öncelikli görevleri olmalıdır.
Yazar Hakkında
İbrahim Gündüz: 18 Aralık 1965 yılında Ünye’de doğdu. Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi mezunu. Gazeteciliğe 1987 yılında stajyer olarak girdiği Güneş gazetesinde başladı. Gece muhabiri, belediye muhabiri, siyasi parti muhabiri, diplomasi muhabiri ve parlamento muhabiri olarak görev yaptı. Kanal D Parlamento Muhabiri olarak çalışırken, artık kendisi için bir çalışma ortamı kalmadığını düşünerek 2018 yılında görevinden ayrıldı. Türkiye’deki vahşi, kimyasal, yıkıcı ve talancı madenciliği anlatan “Altın Ölüm” ve “Altın Girdap” kitaplarını yazdı. Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zuhal Yeşilyurt Gündüz’le evli, Aşkın ve Barış adında iki çocuk babası.
