Lozan Üniversitesi tarafından her yıl derlenen, Cezaevi İstatistikleri raporu SPACE, 2021 yılının istatistiklerini gösterecek şekilde yayınlandı. 49 ülkeyi kapsayan rapora göre, Avrupa’daki en büyük hapishane nüfusu Türkiye’nin. Hapis cezaları sayısında da Türkiye, Rusya’nın hemen ardında bulunuyor. Haberi, Onur Metin (onurmetins) grafiklerle derledi.
HABER: Onur Metin
Raporda, 31 Ocak 2021 tarihinde edinilen sayılara göre, Avrupa Konseyine üye olan 49 ülkede toplam 1 milyon 414 bin 172 tutuklu bulunuyor. Rapordaki verilere göre, mahkumlar en fazla Rusya’da, (478.714 kişi), ikinci olarak Türkiye’de (272.115 kişi) üçüncü ise Birleşik Krallık’ta bulunuyor (87.035 kişi).
Tutuklama oranının nüfusa göre oranlandığı verilere göre ise, Rusya’nın her 100 bin kişi içinde 328 mahkumu bulunurken, Türkiye’nin 325, Gürcistan’ın 232, Azerbaycan’ın 216, Slovakya’nın 192, Litvanya’nın 190 mahkumu bulunuyor.
NÜFUSA ORANLA EN ÇOK İNSANIN YER ALDIĞI CEZAEVLERİ TÜRKİYE’DE
Nüfusa oranla, en çok mahkumun bulunduğu cezaevlerine bakıldığında, Türkiye’nin tepede bulunduğu görülüyor. Türkiye, her 100.000 kişiye karşılık, cezaevlerinde 357 kişi bulunuyor. Listede Türkiye’yi Rusya (356 kişi) ve Gürcistan (264 kişi) takip ediyor. Monako, Liechtenstein, İzlanda, Finlandiya, Hollanda ve Norveç, nüfusuna oranla en düşük cezaevi nüfusuna sahip ülkeler.
SON 10 YILDA EN ÇOK İNSAN TÜRKİYE’DE TUTUKLU
2010’dan 2020’ye ülkelerdeki cezaevinde kalanlar / toplam nüfus değişimlerine bakıldığında, Türkiye’de yüzde 115’den fazla bir artış görülürken, Türkiye’yi Andorra, Portekiz, Malta, Arnavutluk ve Slovenya takip etti. Tutuklu insan sayısının son 10 yılda en çok azaldığı ülkeler ise Gürcistan, Ermenistan, Letonya, Rusya ve Lüksemburg oldu. Tutuklanma oranının son 1 yılda en çok azaldığı ülkeler, Kıbrıs (%-28.3), Montonegro (%-24.4) ve Solvenya (%-22.1) oldu.
TÜRKİYE’DE SON BİR YILDA TUTUKLAMA ORANI AZALDI
Verilere göre, son bir yıldaki tutuklama oranında, neredeyse tüm ülkelerde genel bir düşüş var. Sayının azalmasında COVİD’in etkisi olduğu düşünülürken, en büyük azalma İzlanda’da görüldü, yüzde 9.7. Türkiye’de bu azalma %8.9 oldu. Ocak 2020-Ocak 2021 arasında tutuklama oranlarına göre, İzlanda (yüzde 9.7), İsviçre (yüzde 9.2), İrlanda (yüzde 8.9), Türkiye (yüzde8.9), Arnavutluk (yüzde 8.7), Çek Cumhuriyeti (yüzde 8.4), Avusturya (yüzde 8.2), Polonya (yüzde 8.1), Birleşik Krallık: İskoçya (yüzde 8.1), Hollanda (yüzde 7.9), Rusya (yüzde 7.9), Lüksemburg (yüzde 7.5), Almanya (yüzde 6.9), Danimarka (yüzde 6.0), Katalonya (yüzde 5.7), İpya (yüzde 5.6) ve Ukrayna’da (yüzde 5.2) oranlarında tutuklama oranı azaldı.
AVRUPA’DA HAPSEDİLME ORANI SON 10 YILDA EN ÇOK ARTAN ÜLKE TÜRKİYE
Son 10 yılda, Türkiye’de hapsedilme oranı yüzde 89.3 arttı. Türkiye, bu dönemde hapsedilme oranının önemli ölçüde arttığı tek ülke oldu.
ANNE MAHKUMLARIN ÇOCUKLARI EN FAZLA TÜRKİYE’DE
Bakıma ihtiyacı olan küçük çocukların anneleri ile cezaevlerinde kalmalarına bazı ülkelerde izin verilirken, bazılarında ise izin verilmiyor. İzin verilen ülkeler arasında, Türkiye, annesi cezaevinde ise bir çocuğun, annesiyle “içeride” en uzun zaman geçirebileceği ülke (6 yaşa kadar). Diğer cezaevlerinde bu süre genellikle, 2 ya da 3 yaş. En genç yaşta çocukların cezaevinde bulunmalarının yasaklandığı Hollanda’da kabul edilen çocukların yaşı 9 ay-4 yaş arasında değişiyor.
Türkiye’de cezaevlerinde annelerinin yanında bulunan çocuk sayısı 803. Türkiye’nin ardından Rusya geliyor (423 çocuk), İpya’da ise toplam 94 çocuk bu durumda bulunuyor. Arnavutluk, Ermenistan, Azerbaycan, Belçika, Bulgaristan, Kıbrıs, İzlanda, İrlanda, Liechtenstein, Malta, Monako, Karadağ, Kuzey Makedonya, Romanya, San Marino, Slovenya, İsveç, İsviçre’de ise çocukların anneleri ile cezaevlerinde olmaya izinleri var ancak bunu seçen tutuklu ebeveyn sayısı 0. Kuzey İrlanda, Slovakya, Norveç’te ise çocukların cezaevlerinde olmasına izin verilmiyor.
HAPİSTE KALIŞ SÜRELERİNE GÖRE TÜRKİYE
Türkiye’de mahkumların içeride kalış sürelerine bakıldığında, en çok mahkumun 5-10 yıl ve 10-20 yıl arasında içeride bulunduğu görülüyor.
Cezaevinde kalış sürelerine göre bakıldığında Türkiye’de sayılar şöyle:
1 aydan kısa: 83 kişi
1-3 ay arası: 436 kişi
3-6 ay arası: 3692 kişi
1-3 yıl: 24019 kişi
3-5 yıl: 28250 kişi
5-10 yıl: 69764 kişi
10-20 yıl: 69476 kişi
20 yıl ve üstü: 38352 kişi
müebbet: 8643 kişi
diğer: 3507 kişi
