Cengiz Aldemir /MedyaPort
Türkiye’de artan yoksulluktan en çok çocukların etkilendiğini belirten HDP’li Kemalbay, pek çok çocuğun yetersiz ve sağlıksız beslendiğini, okullarına aç gitmek zorunda kaldığını söyledi. Kemalbay, “Her geçen gün daha fazla piyasa ilişkileri içine çekilen, her adımın paralı hale geldiği bir eğitim sisteminde milyonlarca aile derinleşen ekonomik kriz sonucu derin yoksulluk içinde yaşamakta ve çocuğuna yeterli, sağlıklı hatta asgari beslenme olanaklarını sağlayamaz durumda bulunmaktadır. Öğrenciler arasında yapılan çalışmalarda her 4 çocuktan birisinin okula aç gittiği sonucuna ulaşılmaktadır” dedi.
Açlıktan sınıfta bayılan çocuk örneği
Beslenme hakkının en eski insan haklarından biri olduğunu ve 1924 yılında yayınlanan Çocuk Hakları Bildirgesini anımsatan Kemalbay, çocukların okul yerine çalışma hayatında yer almasının kronik bir hal aldığına dikkat çekerek, “Evrensel bir boyut kazanan beslenmenin sağlık ile iç içe geçtiği günümüzde 13 yaşındaki bir çocuğun açlık konusunda “kendimi geliştirmeye çalışıyorum, acıkmamak için su içiyorum” demesi, çocukların açlıktan sınıfta bayılması, birçok çocuğun eğitim almaları gereken dönemde okulu bırakmak suretiyle yetişkin sorumlulukları üstlenerek çalışma yaşamında yer almaları Türkiye’de durumun giderek kronikleştiğini gösterir mahiyettedir” uyarısında bulundu.
Açlık Kürt bölgelerinde yoğun yaşanıyor
Türk Aile Hekimleri Dergisi’nde yayımlanan ve her dört çocuktan birinin
çok düşük kilolu olduğu çalışmaya işaret eden Kemalbay, “Bu bilgiler Avrupa’da yalnızca yüzde 18 olarak tespit edilen, Türkiye’de kız çocuklarının yüzde 85’ini, oğlan çocuklarının ise yüzde 68’inin kansızlıkla mücadele ettiği sonucunu belirtmektedir. Sağlık Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı ve Hacettepe Üniversitesi tarafından yapılan, Türkiye’de Okul Çağı Çocuklarında Büyümenin İzlenmesi (TOÇBİ) Araştırma Raporu’nda, özellikle Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı kentlerde kronik açlık sonucu çocuklarda gelişme geriliği yaşandığı ifade edilmiş; okul çağında çocuk ve gençlerde zayıflık ve şişmanlık, demir yetersizliği anemisi, iyot yetersizliği hastalıkları, diğer vitamin ve mineral yetersizlikleri, diş çürükleri, şişmanlığa bağlı kronik hastalıkların sık görüldüğü vurgulanmıştır” bilgisini paylaştı.
Beslenme ruhsal sorunlara da neden oluyor
Çocuklarda beslenme yetersizliğine bağlı büyüme ve gelişme geriliği kadar, ruhsal ve davranışsal sorunların da önemli yer tuttuğunu söyleyen Kemalbay, “Sinir sisteminin gelişimi ve normal fonksiyonları için gerekli olan elzem amino asitlerin, yağların, mikro besin maddelerin yetersizliği çocukların fiziksel ve zihinsel gelişimlerini olumsuz yönde etkileyerek hiperaktivite, huzursuzluk, saldırganlık ve madde kötüye kullanımı gibi çok sayıda psikososyal soruna da neden olabildiği yapılan çalışmalardan da çıkan sonuçlardan olmaktadır” ifadelerini kullandı.
Devletin görevi kaliteli eğitim ortamı sağlamak
Açık Toplum Vakfı ve Boğaziçi Üniversitesinin hazırladığı “Devlet İlköğretim Okullarında Ücretsiz Öğle Yemeği Sağlamak Mümkün Mü? Farklı Ülke Modelleri ve Türkiye’ye, Yönelik Öneriler” Raporunu da paylaşan Kemalbay, devletin görevinin tüm çocuklara eşit şartlarda, kaliteli bir eğitim sağlaması gerektiğini vurguladı.
Bir öğün ücretsiz yemen verilsin çağrısı
Raporda, dünyada 130 yılı aşkın süredir uygulanan okullarda ücretsiz yemek uygulamasının, çocuklarda zihinsel gelişim geriliği ve bozukluklarından anemiye kadar pek çok sağlık sorununun önlediği bilgisini yer aldığının vurgulandığını belirten Kemalbay, okul kantinlerindeki fiyat artışlarına dikkat çekerek, “Devlet okullarında tek kaşarlı tostun 20 liraya, öğle yemeği ücretinin ise yüzde 100 zamla günlük 40 TL’ye çıktığı günümüzde bugün birçok sivil toplum kuruluşu, öğrenci velileri Derneği, çeşitli platformlar her dört çocuktan birinin okula aç gittiğini belirterek devletin okullarda öğrencilere bir öğün sağlıklı ve ücretsiz yemek vermesi çağrısında bulunmaktadır” dedi.
Beslenmenin önemi
Kadın Dergisi Ekmek ve Gül’de yayınlanan araştırmada ise öğrencilere bir öğün sağlıklı ve ücretsiz verilen yemek ile çocuğun toplam sıcak yemek tüketiminin yüzde 16’sının karşılanabileceği bilgisinin yer aldığını belirten HDP’li Kemalbay, bunun da yoksul bir ailenin çocuğu için yaptığı harcamanın yaklaşık yüzde 10’una denk geldiğini, okul devamsızlığı ve terkinin azalacağı, beslenme bozukluklarının engelleneceği ve çocuğun kısa ve uzun vadede yaşam kalitesini çok yönlü olarak arttıracağının belirtildiğini söyledi.
Çocukların gıdalarını devlet karşılasın
Türkiye’nin çocuk yoksulluğu konusunda OECD ülkeleri arasında ilk sıralarda yer aldığını kaydeden Kemalbay, verdiği kanun teklifi ile, “Hem sosyal devlet ilkesinden hareketle hem de taraf olunan uluslararası hukuksal düzenlemelerin, anayasanın ve eğitimin eşitlik ve hak ilkesi gereği okul öncesi eğitime giden çocuklar da dahil olmak üzere okula gitmekte olan tüm çocuklara öğrenim süresi boyunca gereksinim duyduğu ve sağlıklı gelişimi açısından gerekli gıdaların devlet tarafından karşılanması yolu ile ücretsiz olarak sunulması amaçlanmaktadır.”
