Ağustos 2018 Medya Gözlem Raporu

HALA GAZETECİYİZ

AĞUSTOS 2018 MEDYA GÖZLEM RAPORU

Hande Dönmez ve A. Celil Kaya

Giriş:

20 Temmuz 2016 tarihinde başlayan ve iki yıl devam eden Olağanüstü Hal (OHAL) resmi olarak kaldırıldıktan sonraki ilk ayda medya üzerindeki baskılar konusunda gözle görülür bir gelişme gözlemlenmemiş, basın kurumları ve çalışanlarına yönelik anti demokratik uygulamalar hız kesmeden devam etmiştir. Ağustos ayında 33 medya çalışanı gözaltına alınmış, bunlardan 14’ü tutuklanmıştır. 16 Ağustos 2018 itibariyle Türkiye’de en az 143 gazeteci ve medya çalışanı, tutuklu veya hükümlü olarak cezaevlerinde bulunmaktadır.

Doğrudan hak ihlallerine ek olarak ağustos ayının gündemini belirleyen döviz kurundaki artıştan kaynaklanan ekonomik sıkıntılar medyayı da etkilemiş ve pek çok medya emekçisinin işsiz kalmasına neden olabilecek gelişmeler yaratmıştır. Bu durumun -döviz artışın kâğıt ithalatını olumsuz etkilemesi nedeniyle- özellikle basılı medya açısından görünür etkileri ortaya çıkmaya başlamıştır. Kâğıt fiyatlarındaki artış nedeniyle

Aydınlık

Ağustos’ta üç gün boyunca yayım yapamayacağını duyururken,

Cumhuriyet, Posta, Birgün

ve

Dünya

ise günlük satış fiyatlarını artırmıştır. Sözcü haftalık yayınladığı magazin ekini kapatırken, günlük satış fiyatını da artırdı. İzmir’de

Yeni Bakış, Ege Telgraf, Dokuz Eylül, Haber Ekspres, İlkses, Ticaret

ve

Yenigün

, pazar günleri gazete çıkarmama kararı aldılar. Keza haftalık karikatür dergisi

LeMan

, ağustos ayındaki son sayısını ancak cep boyutta çıkarabildiklerini açıkladı.

Uykusuz

da dergi satış fiyatına bir liralık zam yaptı.

Uğur Mumcu Araştırmacı Gazetecilik Vakfı

kitaplarını basamadığı için okurlarından destek istedi.

Kâğıt fiyatlarındaki artış, gazeteciler ve medya emekçilerini işsiz bırakacak olmasının yanı sıra, basın ve ifade özgürlüğü açısından da endişe verici görünmektedir.

Gazeteciler Cemiyeti

ve

Türkiye Gazeteciler Sendikası’

nın

1

da vurguladığı gibi kâğıt sorununun ivedilikle çözümlenmesi hem medyanın bağımsızlığı hem de halkın haber alma hakkı açısından elzem görünmektedir.

Bütün bu gelişmelerden başka, Türkiye’de bir yıl tutuklu kaldıktan sonra geçtiğimiz Şubat ayında tahliye edilen Die Welt gazetesi muhabiri Deniz Yücel, Türkiye aleyhine “haksız tutuklamaya uğradığı” gerekçesiyle 1 milyon Türk Lirası tutarında tazminat davası açmıştır.

İşten Çıkarma:

• • 2007’den bu yana

    Fox TV

    Ankara Temsilcisi olarak görev yapan gazeteci Sedat Bozkurt‘un görevine son verildi.

     

• • Milliyet

    ’in Ankara ekinde yaklaşık sekiz yıldır köşe yazarlığı yapan Ali İnandım’ın işine son verildi.

     

• • Posta Gazetesi

    yazarı Yazgülü Aldoğan’ın işine son verildi. Aldoğan’ın tazminatsız olarak işten atıldığı belirtildi.

     

OHAL İlanından bu yana toplam işten çıkarmalar: 

3089

Gözaltına Alınan Gazeteci Sayısı

Erkek:

14

Kadın:

9

OHAL İlanından Bu Yana Toplam Gözaltına Alınan Gazeteci Sayısı:

440

Hakkında Adli İşlem Yapılan Gazeteci Sayısı

Dava açılan Gazeteci Sayısı: 2

Soruşturma Açılan Gazeteci Sayısı

:

6

Hâkim Karşısına Çıkan Gazeteci Sayısı: 4

Hapis veya Para Cezası Alan Gazeteci Sayısı:

2

Tahliye

:

1

Tutuklama: 14

OHAL İlanından Bu Yana Toplam Tutuklu Gazeteci Sayısı:

214

Fiziksel Şiddet, Tehdit Ve Saldırı Girişimine Uğrayan Gazeteciler

:

• • DİHA muhabiri Gökhan Öner tutuklu bulunduğu cezaevi yönetimi tarafından tehdit edildi.

     

• • HDP’nin Kadıköy Yoğurtçu Parkı’nda devam eden ‘Vicdan ve Adalet Nöbeti’nde haber takibi yapan

    özgürüz.org

    Muhabiri Onur Öncü, 7-8 polis tarafından darp edildi.

     

• • Gazeteci Koray Geçgel,

    Koza TV

    ’nin “Kale Çizgisi” programına katılmak için Antalya’da stüdyoya gittiği sırada kimliği belirlenemeyen bir şahıs tarafından saldırıya uğradı.

     

• • İstanbul Beyoğlu’nda Cumartesi Anneleri için düzenlenen eylemi takip eden

    Doğan Haber Ajansı

    muhabiri Özgür Deniz Kaya, polis tarafından atılan gazlı mermi sonucu yaralandı

     

Erişim Engelleri:

2

• • Hürriyet

    okur temsilcisi Faruk Bildirici köşe yazısındaki ‘Haftanın Engellenenleri’ başlıklı bölümlerinde ağustos ayı içerisinde 29 habere erişim engeli getirildiğini belirtti.

     

    3

     

• • Cumhuriye

    t gazetesinin, 18 Mart 2017 tarihli, 26. dönem İstanbul milletvekili olan AKP’li Hasan Turan’ın Bağcılar Belediyesi’nden aldığı ihalelerle ilgili, ‘Baba Oğul Bağcılar’ı Bağlamış’ başlıklı haberinin erişime engellenmesine karar verdi.

     

• • Çocuğuna yönelik sistematik cinsel istismarda bulunduğu iddiasıyla 22 yıl 6 ay hapis cezasıyla cezalandırılan medya şirketleri sahibi Fatih Oflaz’la ilgili 21 farklı sitedeki habere erişim engeli kararı verildi.

     

• • Erişim Sağlayıcıları Birliği tarafından

    Mezopotamya Ajansı

    ‘nın internet sitesine erişim engeli getirildi.

     

• • İstanbul 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi, Digitürk’ün izinsiz yayın yaptığı gerekçesiyle başvurusu üzerine, canlı yayın uygulaması

    Scope (Periscope)

    ‘a Süper Toto Süper Lig maçlarının oynandığı süreyle sınırlı olmak üzere 90 dakikalık erişim yasağı getirdi.

     

• • Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu,

    Sendika.org

    ’a 61. kez erişim engeli getirdi.

     

Raporda Yararlanılan Kaynaklar

• • Gazeteciler Cemiyeti, İfade ve Basın Özgürlüğü Ağustos 2018 Raporu

     

     

    http://www.gazetecilercemiyeti.org.tr/wp-content/uploads/2014/07/O%CC%88iB_Ag%CC%86ustos_2018_raporu.pdf

     

• • Ünal, Hasan Özhan, 01.08.2018, Gözaltı, tutuklama, kâğıt krizi: Ağustos’ta basın tehdit altındaydı.

     

     

    http://gazetekarinca.com/2018/09/gozalti-tutuklama-kagit-krizi-agustosta-da-basin-tehdit-altindaydi/

     

• • Türkiye İnsan Hakları Vakfı, Günlük İnsan Hakları Raporları

     

     

    https://tihv.org.tr/category/gunluk-insan-haklari-raporlari/

     

• • Bianet, İfade Özgürlüğü ve Medya Haberleri

https://bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu

https://bianet.org/bianet/medya